Mediteren: zweverig of juist heel down to earth?

Hoe mediteren je juist met beide benen op de grond zet

Mijn inspiratie voor deze blog om over het onderwerp ‘mediteren’ te schrijven, komt misschien een beetje uit een vreemde hoek. Namelijk een situatie uit een bijeenkomst waar ik samen met andere zwangere vrouwen samenkom, CenteringPregnancy heet het met een fancy woord. Het zijn bijeenkomsten, waarbij controles worden uitgevoerd, er geklaagd en gelachen wordt over allerlei kwaaltjes en voor mij toch ook wel een waardevol moment om mezelf voor te bereiden op een nieuw hoofdstuk in mijn leven.

Ik wil je in deze blog niet vermoeien met allerlei zwangerschapsfeitjes, maar toch kom ik in deze nieuwe wereld van “zwanger zijn” vaardigheden tegen die ook in de sport- en prestatiewereld worden ingezet. Waaronder ontspanningsoefeningen; zoals ademhalingsoefeningen, positieve affirmaties opstellen en mediteren. Wat nog redelijk vaak als zweverig wordt omschreven. Zo ook in mijn CenteringPregnancy-groep en ik zal gelijk toegeven dat ik mezelf hier ook weleens schuldig aanmaak. Wat mij triggerde om mezelf eens de vraag te stellen: is dat eigenlijk wel zo? Zijn ontspanningsoefeningen zweverig of juist heel down to earth?

In het hier en nu willen zijn

Als je een prestatie wilt leveren, of dat nu tijdens een training, wedstrijd, voorstelling of presentatie is, wil je in het hier en nu zijn. Als je volledig in het nu bent, kan er flow ontstaan. En dat is iets magisch. Als je in een flow zit, heb je geen besef van tijd, je hebt een rustige en handige gedachtestroom, er zijn geen toekomstangsten voor ‘wat als...’ of momenten dat het verleden voorbij komt drijven. Wanneer je in een flow zit, voelt zelfs de meest uitdagende performance relatief ‘makkelijk’. Het is een gevoel van optimale perfectie en een opstap naar een piekprestatie. Tijdens de flow ben je jouw zone binnengetreden waarin de dualiteiten spanning - ontspanning en automatisme -  uitdaging perfect samenwerken. Flow is zo’n moment waarin je helemaal opgaat in hetgeen wat je hebt te doen en geeft veel voldoening. Het enige dat op dat moment bestaat, is jij en je taak; in het hier en nu. Ik geloof dat het belangrijk is als perfomer om deze staat van zijn bij jezelf te ontdekken én te weten hoe je in deze optimale prestatie zone – waarin je het gevoel hebt dat je zweeft – terecht kan komen. Want hoe magische flow ook voelt, het is niet iets waar je geen grip op hebt. Je kunt het namelijk stimuleren, maar daarvoor moet er wel bewustzijn op zitten. En daarnaast vergt het discipline en tijd om jouw manier te vinden en te trainen.

“Je bent niet je gedachten. Je hebt gedachten. Je bent ook niet je gevoelens. Je hebt gevoelens.”

Wat gebeurt er vaker in de praktijk?

In de praktijk is het niet altijd even makkelijk om die flow-staat op te roepen. Hoe komt dat nu? Het antwoord op die vraag, heeft te maken met ons hoofd. We blijven met ons hoofd regelmatig hangen in het verleden en/of piekeren over de toekomst. Onze gedachten gaan terug naar hoe het was en blikken terug op hoe vroeger alles beter of juist slechter is gegaan. Aan de andere kant fantaseren ze over de toekomst, vanuit angst of vol met taken, doelen en dromen. Wil je testen waar jouw gedachten naartoe zweven? Staar dan een minuut voor je uit en observeer één minuut alle gedachten die je hebt. Verdrink er niet in, maar bekijk je gedachten als toeschouwer. Wanneer het makkelijker voor je is om je gedachten op te schrijven, kan dat natuurlijk ook.

Een ongelofelijk mooie kracht als we onze gedachten op een handige manier weten in te zetten om onze doelen en dromen te behalen. Maar alles wat een kracht heeft, heeft ook een valkuil. En de valkuil van een gigantische gedachtestroom, is dat het ons juist weghoudt van het hier en nu. Weghoudt van die optimale prestatiezone, weghoudt van het contact met je lichaam en dus weghoudt van die flow waar je naar verlangt als presteerder. Best zweverig eigenlijk, die gedachten van ons die ons overal naartoe laten zweven. En misschien voel je hem nu al wel aankomen… Ontspanningsoefeningen, zoals ademhalingsoefeningen, positieve affirmaties opstellen en mediteren zijn manieren om onze mind en lichaam te verstillen en onszelf rustiger te krijgen als we gebukt gaan onder grote druk en een gevoel van onrust of stress (voorafgaand aan een prestatie) ervaren. Kortom, deze oefeningen brengen ons terug in het hier en nu. Met beide benen op de grond.

Wat is ‘aan’ staan voor jou?

Tijdens een gesprek met één van mijn sporters hadden wij het erover dat jezelf ready maken voor een wedstrijd, show of presentatie voor iedereen anders is. En ik realiseerde mij opnieuw, dat zelfs presteerders op het hoogste niveau, nog niet altijd voor zichzelf hebben ontdekt met welke voorbereiding zij het beste een prestatie kunnen leveren. Onderzoek eens voor jezelf wat jij eigenlijk doet. Hype jij jezelf helemaal op met uptempo muziek? Word je opgezweept door je teamgenoten of coach? Of zoek jij juist de rust en de stilte op, om nog wat ademhalingsoefeningen te doen? Wat betekent ‘aan’-staan voor jou? En wat je nu doet, zorgt dat ervoor dat je met de juiste energie en focus begint aan jouw prestatie? Of laat deze blog je realiseren dat je nog wat stappen kan maken om meer vanuit het hier en nu jouw prestatie te leveren?

Of het nu via ontspanningsoefeningen, muziek of lachen met je teamgenoten, coaches en/of collega’s is, vind jouw manier om voor je prestaties in het hier en nu te komen, want:

Yesterday is history.
Tomorrow is a mystery.
Today is a gift.
That’s why we call it ‘the present’.

-       Kung Fu Panda